وتاکائین ® 2% + آدرنالین
لیدوکائین هیدروکلراید 2% + آدرنالين (بی تارتارات) 0.01 %
محلول تزريقي
وتاکائین به عنوان یک داروی بیحسی موضعی حاوی آدرنالین، جهت انجام انواع تکنیک های بیحسی قبل از عمل جراحی کاربرد دارد.
مکانیسم عمل
داروهای بیحسی موضعی با ایجاد اختلال در کانال های سدیم غشا سلول عصبی و کاهش نفوذپذیری این غشا، موجب توقف تولید و هدایت تکانه های عصبی می شوند. به عبارت دیگر، این داروها باعث مهار دپلاریزاسیون غشاء سلول عصبی گشته، در نتیجه از انتشار پتانسیل عمل و هدایت بعدی تکانه های عصبی جلوگیری می کنند و بدین وسیله اثر بیحسی دارو بروز می یابد. همچنین آدرنالین موجود در دارو، باعث انقباض عروق و افزایش طول مدت بی حسی دارو می گردد.
اثرات این دارو بر سیستم قلبی عروقی، کاهش قدرت انقباضی، کاهش فشار خون سیستولیک شریانی، کاهش سرعت انتقال هدایت دهلیزی بطنی و افزایش دوره تحریک ناپذیری مطلق است.
نحوه مصرف
روش های مصرف دارو به شرح ذیل می باشد:
- بی حسی انتشاری: این روش متداولترین راه مصرف این دارو است که به صورت زیرجلدی تزریق میشود و سپس به بافت های اطراف نفوذ می کند.
- بی حسی تنه ای یا هدایتی: دارو در کنار تنه عصبی تزریق میشود و نواحی تعصیب شده توسط آن تنه عصبی را بیحس می کند.
- بی حسی نخاعی: دارو در داخل مایع نخاعی و زیر پرده مننژ (لایه سخت شامه) تزریق شده و در مقابل ریشهر های عصبی قرار میگیرد. این روش در حیوانات کمتر معمول است.
- بی حسی نزدیک ستون مهرهای (پار اورتبرال): در این روش شاخه های پشتی و شکمی اعصاب نخاعی در مجاورت محل خروج آنها از ستون مهره با تزریق دارو بیحس میشوند. این روش اغلب برای جراحی ناحیه تهی گاه (flank) بکار برده می شود.
- بی حسی موضعی به شکل L وارونه: این روش جایگزین مناسبی برای بیحسی نزدیک ستون مهرهای (پار اورتبرال) بوده و دارو به شکل انتشاری در زیرپوست و داخل عضله تزریق میشود. مقدار دارو بین 10-20 میلی لیتر بر حسب طول شکاف لاپاراتومی توصیه می شود.
- بی حسی اپیدورال: دارو در فضای اپیدورال و بالای لایه سخت شامه تزریق می شود و روی ریشه های عصبی بعد از سخت شامه و قبل از آنکه از ستون مهره ها خارج شود، اثر می کند. در این روش دارو وارد مایع مغزی نخاعی نمی شود.
- بی حسی اپیدورال خلفی: در فضای اپیدورال بین استخوان ساکروم (خاجی) و مهره دمی اول (S-C1) یا بین مهره دمی اول و دوم (C1-C2) تزریق می شود.
اسب و گاو: 1 – 1.5 میلیلیتر به ازای هر 100 کیلوگرم وزن بدن.
گوسفند و بز: یک میلی لیتر به ازای هر 50 کیلوگرم وزن بدن.
- بی حسی اپیدورال قدامی: بین آخرین مهره کمری و اولین مهره خاجی تزریق میشود.
گوسفند و بز: یک میلی لیتر به ازای هر 5 کیلوگرم وزن بدن.
سگ و گربه: یک میلیلیتر به ازای هر 4.5 کیلوگرم وزن بدن.
- بی حسی عصب شاخی در گاو: 5-7 میلی لیتر.
نکات مهم
موارد منع مصرف:
از تزریق دارو در بافت های ملتهب و عفونی جلوگیری شود. در صورت وجود سپتیسمی، خونریزی های شدید، کاهش فشار خون، شوک، بلوک کامل قلبی، وتاکائین® در فضای اپیدورال تزریق نشود.
به دلیل اثر مستقیم لیدوکائین بر بافت عضلانی قلب و بخصوص شبکه پورکنژ و کاهش دپلاریزاسیون، خودکاری و تحریک پذیری بطن در طی مرحله دیاستولیک، باید از تزریق وریدی این دارو خودداری شود.
مصرف بیش از مقدار توصیه شده (حداکثر mg/kg 10) سبب بروز بیقراری، تشنج، لرزش عضلانی، خواب آلودگی، استفراغ، نیستاگموس، حملات ناگهانی قلبی مغزی، کاهش فشار خون، کاهش هدایت امواج و انقباضات دهلیزی بطنی می گردد.
از این دارو به دلیل دارا بودن آدرنالین نباید در بی حسی ناحیه وریدی (IVRA) و یا در نواحی انتهایی بدن از جمله سر پستانک ها استفاده شود.
شرایط نگهداری:
در دمای 30-15 درجه سانتیگراد و و دور از نور نگهداری شود. از انجماد دارو جلوگیری نمایید.