یبوست یک اختلال در عملکرد روده است که باعث میشود اجابت مزاج غیرمتناوب و به سختی باشد. دفعات طبیعی دفع در بزرگسالان بین سه بار در روز تا سه بار در هفته است. نوزادان اغلب سه تا چهار بار در روز اجابت مزاج دارند در حالی که کودکان خردسال معمولاً دو تا سه بار در روز اجابت مزاج دارند. یک دفع طبیعی مدفوع باید بدون هیچ گونه سختی و درد، و به صورت کامل صورت گیرد.
همه‌گیرشناسی
یبوست شایع‌ترین اختلال دستگاه گوارش در بزرگسالان است. بسته به شاخص‌های مختلف، در 2 تا 20 درصد از جمعیت رخ می‌دهد. در زنان، سالمندان و کودکان بیشتر دیده میشود. همچنین یبوست در کشورهای توسعه یافته بیشتر گزارش میشود، چرا که رژیم‌های غذایی غربی غالباً فیبر کمتری دارند و سبک زندگی بی‌تحرک‌تر است.
علائم یبوست
اول از همه باید توجه داشت خود یبوست یک علامت است نه یک بیماری. با این حال، افراد ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند از جمله:
- زور زدن هنگام دفع
- درد همراه با دفع
- صرف زمان بالا برای دفع
- مدفوع سفت
- دردهای شکمی
- نفخ
- احساس تخلیه ناقص روده
در بیشتر موارد، یبوست به عنوان حرکات غیرمتناوب روده در نظر گرفته میشود، معمولاً کمتر از 3 مدفوع در هفته.
علت یبوست
علل یبوست را می‌توان به مادرزادی، اولیه و ثانویه تقسیم کرد. شایع‌ترین نوع آن اولیه است. همچنین می‌توان آن را بر اساس گروه سنی مبتلایان مانند کودکان و بزرگسالان تقسیم کرد.
یبوست اولیه یا عملکردی با علائم مزمن برای بیش از شش ماه تعریف میشود که به دلیل زمینه‌ای مانند عوارض جانبی دارو یا یک وضعیت پزشکی زمینه‌ای نیست. این وضعیت با درد شکم همراه نیست، بنابراین آن را از سندرم روده تحریک پذیر متمایز می‌کند. این شایع‌ترین نوع یبوست است و اغلب چند عاملی است.
بزرگسالان: علل اولیه عبارتند از: مصرف ناکافی فیبر و مایعات، یا کاهش فعالیت بدنی.
کودکان: دلایل می‌تواند شامل رژیم‌های کم فیبر و دریافت پایین مایعات و عدم تمایل به دستشویی رفتن باشد.
سالمندان: علل شایع به رژیم‌های فقیر از فیبر، مصرف ناکافی مایعات و تحرک پایین نسبت داده شده است؛ این مشکلات در سالمندان به دلیل مواجهه با مشکلات دهان و دندان، اختلال در ادراک تشنگی و کم‌تحرکی یا بی‌تحرکی، شدیدتر می‌باشد.
علل ثانویه عبارتند از عوارض جانبی داروهایی اپیوئیدی، اختلالات غدد درون ریز و متابولیک مانند کم کاری تیروئید و انسداد مانند سرطان کولورکتال یا سرطان تخمدان. بیماری سلیاک و حساسیت به گلوتن غیر سلیاک نیز ممکن است همراه با یبوست باشد.
عوامل خطر یبوست
- افزایش سن
- جنسیت مونث
- بی‌تحرکی
- دریافت پایین مایعات
- رژیم غذایی کم فیبر
- مصرف برخی داروها
- برخی شرایط پزشکی
رژیم غذایی
یبوست می‌تواند در اثر رژیم غذایی کم‌فیبر، مصرف کم مایعات یا برخی مواد غذایی ایجاد یا تشدید شود. فیبر غذایی به کاهش زمان انتقال کولون کمک می‌کند، حجم مدفوع را افزایش می‌دهد اما به طور همزمان مدفوع را نرم می‌کند. بنابراین، رژیم غذایی کم‌فیبر می تواند منجر به یبوست اولیه شود.
مکمل‌های غذایی مانند برخی ملح‌های مکمل‌های کلسیم و همچنین آهن می‌توانند یبوست را به عنوان یک عارضه جانبی قابل توجه داشته باشند.
داروها
بسیاری از داروها یبوست را به عنوان یک عارضه جانبی به دنبال دارند. برخی از آنها عبارتند از:
مواد اپیوئیدی
اپیوئیدها (مانند اکسی کودون، هیدروکودون، مورفین، فنتانیل، کدئین و اوکسی مورفون) می‌توانند حرکت سیستم گوارش را کند کنند، که منجر به کاهش دفعات دفع و دشواری در دفع میشود.
دیورتیک‌ها
دیورتیک‌های تیازیدی، مانند هیدروکلروتیازید می‌توانند منجر به هیپرکلسمی شوند که به نوبه خود می‌تواند باعث یبوست شود.
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مانند آمی تریپتیلین و نورتریپتیلین می‌توانند باعث یبوست شوند زیرا از عملکرد انتقال‌دهنده عصبی استیل کولین که به حرکت دستگاه گوارش کمک می‌کند، جلوگیری می‌کنند. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین مانند فلوکستین و پاروکستین نیز می‌توانند منجر به یبوست شوند. همچنین مهارکننده های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین مانند ونلافاکسین و دولوکستین با یبوست مرتبط هستند.
آنتی هیستامین‌ها
به ویژه آنهایی که دارای خواص آنتی کولینرژیک هستند مثل دیفن هیدرامین و کلرفنیرامین که از عملکرد استیل کولین جلوگیری می‌کنند. آنتی هیستامین های جدیدتر مانند لوراتادین، ستیریزین و فکسوفنادین کمتر باعث ایجاد یبوست می‌شوند زیرا اثرات آنتی کولینرژیک کمتری دارند.
ضداسپاسم‌ها
برخی داروهای ضداسپاسم مانند دی سیکلومین، هیوسیامین و هیوسین بوتیل بروماید. این داروها با شل کردن عضلات صاف دستگاه گوارش و متعاقباً کاهش سرعت حرکات مواد غذایی در روده سب عارضه جانبی یبوست می‌شوند.
ضدتشنجها
ضدتشنجها مانند کاربامازپین، گاباپنتین، پرگابالین، توپیرامات، اکس‌کاربازپین و زونیسامید با مکانیسم‌های مختلفی از جمله خواص آنتی کولینرژیک، اثرات سداتیو و بر هم زدن تعادل الکترولیت‌ها می‌توانند عارضه جانبی یبوست را همراه داشته باشند.
داروهای قلب و عروق
برخی از مسدودکننده‌های کانال کلسیم (مانند نیفدیپین و وراپامیل) می‌توانند باعث یبوست شدید به دلیل اختلال در حرکت در کولون رکتوسیگموئید شوند.
داروهای ضدآریتمی به طور خاص، داروهای ضد آریتمی کلاس I که مسدودکننده‌های کانال سدیم هستند، به یبوست منجر می‌شوند. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از: کینیدین، دیزوپرامید، پروکایینامید، لیدوکایین، مکسیلتین و فلکاینید.
آنتاگونیست‌های گیرنده بتا آدرنرژیک مثل پروپرانولول، متوپرولول، آتنولول و نبیولول نیز می‌توانند سبب ایجاد یبوست شوند.
اختلالات پزشکی
مشکلات متابولیک و غدد درون‌ریز که ممکن است منجر به یبوست شود عبارتند از: فئوکروموسیتوما، هیپرکلسمی، کم کاری تیروئید، هیپرپاراتیروئیدیسم، پورفیری، بیماری مزمن کلیوی، پان هیپوفیتاریسم، دیابت و فیبروز کیستیک. یبوست در افراد مبتلا به دیستروفی عضلانی و میوتونیک نیز شایع است. بیماری های سیستمیک که ممکن است همراه با یبوست ظاهر شوند عبارتند از بیماری سلیاک و اسکلروز سیستمیک.
یبوست دلایل ساختاری (مکانیکی، مورفولوژیکی، آناتومیکی) نیز ممکن است داشته باشد، از جمله ایجاد ضایعات در داخل روده بزرگ که باعث توقف عبور مدفوع میشود، مانند سرطان کولورکتال، تنگی، رکتوکول، آسیب یا ناهنجاری اسفنکتر مقعد و پس از جراحی. توده‌های خارج روده‌ای با فشار بر روده نیز می‌توانند منجر به یبوست شوند.
یبوست علل عصبی نیز دارد، از جمله آنیسموس، سندرم پرینه نزولی، دسموز و بیماری هیرشپرونگ. در نوزادان، بیماری هیرشپرونگ شایع ترین اختلال پزشکی مرتبط با یبوست است. آنیسموس در اقلیت کوچکی از افراد مبتلا به یبوست مزمن یا انسداد مدفوع رخ می‌دهد.
ضایعات نخاعی و اختلالات عصبی مانند بیماری پارکینسون و اختلال عملکرد کف لگن نیز می‌تواند منجر به یبوست شود. بیماری شاگاس ممکن است از طریق تخریب شبکه میانتریک باعث یبوست شود.
بیماری‌های مادرزادی
تعدادی از بیماری‌های موجود در بدو تولد می‌تواند منجر به یبوست در کودکان شود. به صورت کلی غیرشایع هستند، بیماری هیرشپرونگ (HD) شایع‌ترین آنان است. همچنین ناهنجاری‌های ساختاری مادرزادی وجود دارد که می‌تواند منجر به یبوست شود، از جمله جابجایی قدامی مقعد، سوراخ نبودن مقعد، تنگی‌ها و سندرم کولون چپ کوچک.
علل روانی یبوست
خودداری ارادی از دفع مدفوع یکی از علل شایع یبوست است. انتخاب خودداری می‌تواند به دلیل عواملی مانند ترس از درد، ترس از دستشویی‌های عمومی یا تنبلی باشد. هنگامی که کودک مدفوع خود را نگه می‌دارد ترکیبی از تشویق، مایعات و فیبر ممکن است برای غلبه بر مشکل مفید باشد. مداخله زودهنگام مهم است زیرا نگه داشتن مدفوع در طولانی مدت می‌تواند منجر به شقاق مقعدی شود.
شرایط ویژه
بارداری
برخی مادران باردار به دلیل افزایش هورمون پروژسترون و کاهش موتیلین (هورمون محرک انقباض ماهیچه‌های صاف مجرای فوقانی روده‌ای) و همچنین افزایش فشار بر روده‌ها ممکن است یبوست را تجربه کنند. مصرف مکمل‌های غذایی حاوی آهن نیز سبب یبوست میشود.
بعد از زایمان
مطالعات، شیوع یبوست را در 3 ماه اول پس از زایمان حدود 25 درصد تخمین زده اند. عوامل خطری که خطر یبوست را در این دوره افزایش می دهند عبارتند از:
- آسیب به عضلات کف لگن در هنگام زایمان
- زایمان به کمک فورسپس
- زایمان بچه درشت
- هموروئید
عوارض یبوست
- هموروئید
- شقاق مقعدی (Anal Fissures)
- پرولاپس مقعدی
- سفت شدگی مدفوع (Fecal impaction)
تشخیص یبوست
شرح حال
تشخیص معمولاً بر اساس توصیف فرد از علائم انجام میشود. حرکات روده‌ای که به سختی دفع می‌شوند، بسیار سفت هستند، یا از گلوله‌های سخت کوچک تشکیل شده‌اند به عنوان یبوست تشخیص داده می‌شوند. یبوست به طور سنتی به عنوان سه یا کمتر اجابت مزاج در هفته تعریف میشود. سایر علائم مرتبط می‌تواند شامل نفخ، اتساع، درد شکم، سردرد، احساس خستگی و خستگی عصبی یا احساس تخلیه ناقص باشد.
معاینه
معاینه فیزیکی به صورت دستی توسط پزشک انجام میشود و برای راهنمایی از این که آزمایشات تشخیصی لازم است یا خیر استفاده میشود. معاینات باید حداقل شامل معاینه شکم و معاینه رکتوم باشد. در صورت وجود بار مدفوع قابل توجه، معاینه شکم ممکن است ذن پزشک را به احتمال توده شکمی ببرد. معاینه رکتوم اطلاعاتی از تون اسفنکتر مقعد و اینکه آیا رکتوم تحتانی دارای مدفوع است یا خیر، به پزشک می‌دهد. همچنین اطلاعاتی در مورد قوام مدفوع، وجود هموروئید، خون و وجود هر گونه بی نظمی پرینه از جمله شقاق، زگیل مقعدی و … ارائه می‌دهد.
تست‌های تشخیصی
یبوست علامتی شایع است و نیازی به آزمایش تشخیصی ندارد. تست‌های تصویربرداری و آزمایشگاهی معمولاً برای کسانی که علائم هشداردهنده برای سایر بیماری‌ها دارند توصیه میشود.
تست‌های آزمایشگاهی به علت مشکوک زمینه‌ای یبوست بستگی دارد. آزمایشات ممکن است شامل CBC، آزمایشات عملکرد تیروئید، کلسیم و پتاسیم سرم و … باشد.
تصویربرداری با اشعه ایکس از شکم معمولاً فقط در صورتی انجام میشود که مشکوک به انسداد روده باشد، ممکن است مواد مدفوع سفت گسترده در روده بزرگ را نشان دهد و ممکن است سایر علل علائم مشابه را تأیید یا رد کند.
اگر مشکوک به وجود ناهنجاری در روده بزرگ مانند تومور باشد، ممکن است کولونوسکوپی انجام شود. سایر آزمایش‌هایی که به ندرت درخواست می‌شوند عبارتند از مانومتری آنورکتال، الکترومیوگرافی اسفنکتر مقعد و دفکوگرافی.
تشخیص افتراقی
همانگونه که گفته شد یبوست ممکن است یک عارضه ساده ناشی از سبک زندگی باشد یا ممکن است علامت بیماری دیگری باشد. تشخیص افتراقی شامل طیف گسترده‌ای از علل احتمالی است، از شرایط خوش خیم مانند IBS تا موارد جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال.
اختلالات گوارشی
سندرم روده تحریک پذیر IBS – یبوست غالب (IBS-C): با درد مزمن شکمی، نفخ، و تغییر عادات روده مشخص میشود. یبوست ممکن است با دوره‌های اسهال متناوب شود.
سرطان کولورکتال: به ویژه در موارد یبوست تازه شروع شده در افراد مسن، همراه با کاهش وزن، کم خونی و خون در مدفوع، باید به سرطان کولورکتال توجه کرد.
دیورتیکولوز (Diverticulosis): دیورتیکول می‌تواند باعث التهاب یا انسداد روده بزرگ شود که منجر به یبوست و گاهی اوقات درد شکم می شود.
شقاق مقعدی یا بواسیر: شرایط دردناکی مانند شقاق مقعدی یا بواسیر می‌تواند باعث شود افراد به خاطر درد از اجابت مزاج خودداری کنند یا آن را به تأخیر بیندازند که منجر به یبوست میشود.
اختلالات غدد درون ریز و متابولیک
کم کاری تیروئید: کاهش سطح هورمون تیروئید، متابولیسم و حرکت روده را کاهش می‌دهد و معمولاً منجر به یبوست می‌گردد.
دیابت: به خصوص در دیابت طولانی مدت، عارضه نوروپاتی می‌تواند بر اعصاب روده‌ها تأثیر بگذارد و منجر به اختلال در انتقال پیام‌های عصبی در دستگاه گوارش و عوارضی همچون یبوست شود.
هیپرکلسمی: سطوح بالای کلسیم می‌تواند حرکت روده را کاهش دهد. علل عبارتند از هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه، بدخیمی یا مصرف برخی داروها.
هیپوکالمی: سطوح پایین پتاسیم می‌تواند عملکرد عضلات صاف را مختل کند، که بر تحرک دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد و ممکن است منجر به یبوست شود.
اختلالات عصبی
بیماری پارکینسون: پارکینسون اغلب باعث کاهش تحرک دستگاه گوارش به دلیل اختلال عملکرد اتونوم و سفتی عضلانی میشود که منجر به یبوست میشود.
مالتیپل اسکلروزیس (MS) : ام اس می تواند عملکرد اعصاب در دستگاه گوارش را مختل کند و به دلیل کندی انتقال پیام در کولون باعث یبوست شود.
آسیب طناب نخاعی: آسیب‌هایی که سیگنال‌های روده بزرگ را مختل می‌کند، می‌تواند منجر به یبوست شود، به خصوص با آسیب‌های نخاعی بالا یا میانی ستون فقرات.
اختلالات عضلانی
بیماری هیرشپرونگ (Hirschsprung’s Disease): یک بیماری مادرزادی که در آن بخشی از روده فاقد سلول‌های عصبی است که منجر به یبوست مزمن شدید از بدو تولد می شود.
اسکلروز سیستمیک (اسکلرودرمی): این بیماری بافت همبند می‌تواند باعث فیبروز دستگاه گوارش، کاهش تحرک و منجر به یبوست شود.
آمیلوئیدوز: رسوبات آمیلوئید در عضلات روده یا اعصاب می‌تواند تحرک را مختل کرده و باعث یبوست شود. همچنین نوروپاتی اتونومیک ناشی از آمیلوئیدوز می‌تواند منجر به کاهش تحرک روده و این عارضه شود.
شاخص‌های تشخیصی یبوست
شاخص روم 3
معیارهای روم 3 (Rome III) برای یبوست عملکردی شامل حداقل دو یا بیشتر از موارد زیر است که در سه ماه گذشته وجود داشته‌اند و علائم حداقل از 6 ماه قبل از تشخیص شروع شده‌اند:
- فشار آوردن در هنگام دفع مدفوع حداقل در 25 درصد موارد دفع
- مدفوع سفت یا گلوله مانند در حداقل 25 درصد موارد دفع
- احساس تخلیه ناقص در حداقل 25 درصد موارد دفع
- احساس انسداد یا مسدودیت مقعدی-رکتومی در حداقل 25 درصد موارد دفع
- نیاز به انجام اقدامات دستی برای تسهیل حداقل 25 درصد موارد دفع
- کمتر از 3 بار دفع مدفوع در هفته
- به ندرت مدفوع شل وجود دارد مگر با استفاده از ملین‌ها
- معیارهای کافی برای تشخیص سندرم روده تحریک‌پذیر وجود ندارد
شاخص مدفوع بریستول
چارت مدفوع بریستول ابزاری پزشکی است که به طور کلی برای طبقه‌بندی شکل و قوام مدفوع انسان استفاده میشود. این جدول در بیمارستان بریستول در انگلستان توسعه یافته و به طور گسترده توسط متخصصان سلامت برای ارزیابی وضعیت گوارشی و تشخیص مشکلاتی مانند یبوست یا اسهال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار به بیماران و پزشکان کمک می‌کند تا در مورد حرکات روده به صورت دقیق و استاندارد گفتگو کنند.
1: قطعات سخت و جدا از هم، گلوله مانند یا شبیه به پشگل (دفع سخت). نشان‌دهنده یبوست شدید است.
2: به شکل سوسیس اما توده توده. نشان‌دهنده یبوست خفیف است.
3: شبیه سوسیس اما با ترک‌های سطحی. در حالت عادی است اما ممکن است کم‌آبی خفیف را نشان دهد.
4: شبیه سوسیس یا مار، صاف و نرم. نوع ایده‌آل مدفوع و نشان‌دهنده گوارش سالم.
5: قطعات سافت با لبه‌های مشخص. ممکن است نشان‌دهنده کمبود فیبر غذایی باشد.
6: قطعات پفکی با لبه‌های نامشخص و قوام خمیری. نشان‌دهنده اسهال خفیف است.
7: آبکی و بدون قطعات جامد (کاملاً مایع). نشان‌دهنده اسهال شدید است.
پیشگیری از یبوست
معمولاً پیشگیری از یبوست آسان‌تر از درمان آن است. فعالیت بدنی کافی، مصرف مایعات و رژیم غذایی پر فیبر نکات کلیدی در پیشگیری از یبوست هستند.
درمان یبوست
تعداد محدودی از موارد نیاز به مداخله پزشکی دارند. در مواردی که نیاز به مداخله پزشکی دارند بیشتر باید بر روی علت زمینه ای تمرکز کرد. در یبوست مزمن با علت ناشناخته، درمان اصلی شامل افزایش مصرف آب و فیبر (چه از طریق رژیم غذایی و چه از طریق مکمل‌های غذایی فیبری) است. باید توجه داشت که با استفاده روتین از ملین‌ها یا تنقیه، ممکن است اجابت مزاج به آنها وابسته شود.
مکمل‌های فیبری
مکمل‌های غذایی حاوی فیبر محلول مانند پسیلیوم به طور کلی در مقایسه با فیبرهای نامحلول مانند سبوس گندم، درمان خط اول یبوست مزمن هستند. عوارض جانبی مکمل‌های فیبری شامل نفخ، اسهال و سوء جذب احتمالی آهن، کلسیم و برخی داروها است. با این حال، بیماران مبتلا به یبوست ناشی از مواد اپیوئیدی احتمالاً از مکمل‌های فیبر سودی نخواهند برد.
دارودرمانی
داروهای یبوست که به عنوان ملین نیز شناخته می‌شوند، برای تسکین علائم با کمک به تحریک حرکات روده یا نرم شدن مدفوع استفاده می‌شوند. این داروها در اشکال مختلف وجود دارند و با مکانیسم‌های مختلفی عمل می‌کنند. در زیر مروری بر انواع رایج داروهای یبوست آورده شده است:
ملین‌های حجم‌دهنده
مکانیسم: در واقع فیبر به مدفوع اضافه میشود که آب را به خود جذب کرده و حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و دفع آن را آسان‌تر می‌کند.
مثال: پسیلیوم و متیل سلولز
نکات مصرف: برای مدیریت طولانی مدت یبوست ارجح است و می‌تواند به تنظیم حرکات روده کمک کند. باید برای جلوگیری از انسداد، با مقدار زیادی آب مصرف شود.
نرم‌کننده‌های مدفوع
مکانیسم: ملین‌های نرم‌کننده، سورفکتانت‌های آنیونی هستند که باعث می‌شوند آب و چربی اضافی در مدفوع گنجانده شود و حرکت در روده‌ها را آسان‌تر کند.
مثال: دوکوزات (در ترکیب با سدیم یا کلسیم)
نکات مصرف: اغلب برای افرادی که باید از زور زدن اجتناب کنند (به عنوان مثال، پس از جراحی یا زایمان) استفاده میشود. شروع اثر ممکن است 1 الی 3 روز طول بکشد.
ملین‌های اسمزی
مکانیسم: ملین‌های اسموتیک همانطور که نامشان پیداست یک شیب اسمزی ایجاد می‌کنند که باعث میشود روده‌ها آب بیشتری در خود نگه دارند و حرکت روده را تحریک می‌کند.
مثال: پلی اتیلن گلیکول و لاکتولوز
نکات مصرف: برای یبوست گاه به گاه یا مزمن موثر است. شروع اثر در استفاده خوراکی 12 الی 72 ساعت و در استفاده رکتال (شیاف) 15 دقیقه الی 1 ساعت است. عوارض جانبی شامل نفخ یا گرفتگی در برخی افراد است.
ملین‌های محرک
مکانیسم: ملین‌های محرک روی مخاط روده یا شبکه عصبی اثر می گذارند و ترشح آب و الکترولیت دستخوش تغییر می‌کنند. آنها همچنین فعالیت پریستالتیک را تحریک می‌کنند و باعث انقباض روده و حرکت مدفوع در طول آن میشود.
مثال: بیزاکودیل (شیاف بیزاکودیل و قرص)، سنا و گلیسیرین
نکات مصرف: برای تسکین کوتاه مدت یبوست. شروع اثر 6 تا 12 ساعت برای اشکال خوراکی، چند دقیقه برای اشکال رکتال. استفاده طولانی مدت می‌تواند منجر به وابستگی یا کاهش عملکرد روده شود.
روغن‌ها
مدفوع و پوشش روده را با یک لایه لغزنده می‌پوشاند تا مدفوع راحت تر دفع شود.
مثال: روغن معدنی و روغن کرچک
نکات مصرف: تسکین کوتاه مدت؛ معمولا برای استفاده مکرر توصیه نمی‌شود. نگرانی‌هایی در مورد سرطانزا بودن روغن معدنی وجود دارد. استفاده طولانی مدت از روغن کرچک ممکن است منجر به از دست دادن مایعات، الکترولیت‌ها و مواد مغذی شود.
آگونیست‌های سروتونین
اینها محرک‌های حرکتی هستند که از طریق فعال شدن گیرنده های 5HT4 سیستم عصبی روده در دستگاه گوارش کار می کنند. با این حال، برخی از آنها به دلیل عوارض جانبی مضر قلبی عروقی متوقف یا محدود شده‌اند.
مثال: پروکالوپراید
نکات مصرف: پروکالوپراید برای بیماران مبتلا به یبوست به دلیل شرایط زمینه‌ای مانند انسداد روده، بیماری‌های التهابی روده یا یبوست ثانویه به داروها مناسب نیست تجویز می‌گردد. از مصرف آن در کودکان و نوجوانان باید خودداری شود، زیرا ایمنی و اثربخشی آن در این گروه‌ها ثابت نشده است.
فعال‌کننده‌های کانال کلر
باعث می‌شوند سلول‌های روده مایع غنی از کلر ترشح کنند که مدفوع را نرم می‌کند، تحرک را افزایش می‌دهد و حرکات خود به خودی روده را تقویت می‌کند.
مثال: لوبیپروستون
نکات مصرف: این دارو در بزرگسالانی که یبوست مداوم را تجربه می‌کنند، زنان مبتلا به IBS همراه یبوست و در بزرگسالان مبتلا به درد مزمن غیر سرطانی از جمله کسانی که برای مدت طولانی از مواد افیونی استفاده می‌کنند تجویز میشود.
پیش آگهی
عوارضی که می‌تواند از یبوست ایجاد شود شامل هموروئید، شقاق مقعدی، افتادگی رکتوم و سفت شدن مدفوع است. زور زدن برای دفع مدفوع ممکن است منجر به هموروئید شود. در مراحل بعدی یبوست، شکم ممکن است متسع، سخت و حساس شود. در موارد شدید ممکن است علائم انسداد روده (تهوع، استفراغ، حساس شدن شکم) و انکوپرزیس (بی‌اختیاری مدفوع) را نشان دهند، جایی که مدفوع نرم از روده کوچک، توده مدفوع سفت شده در روده بزرگ را رد می‌کند.