یادداشت دکتر زهرا قلن‌بر در روزنامه دنیای اقتصاد امروز/ چالش صنعت دارو و فرسودگی تجهیزات

صفحه «سلامت» روزنامه «دنیای اقتصاد» هر دوشنبه سری به دنیای سلامت و درمان و دارو می‌زند و اهالی این صنعت در آن به بیان موضوعات مبتلابه می‌پردازند.
امروز یادداشتی از دکتر زهرا قلن‌بر، مدیرعامل شرکت داروسازی ابوریحان در این صفحه منتشر شده که آن را می‌خوانیم؛از سال ۱۳۹۷ تا کنون صنعت داروی کشور درگیر بحران و چالش است؛ سیاست‌های ارزی به نحوی ایجاد و اجرا می‌شوند که صنعت همواره درگیر چرخه مخرب تخصیص ارز و رفع تعهد ارزی باشد.
این چرخه مسوول مستقیم ایجاد رانت و تامین منافع سودجویان بوده و از همین روست که طرح دارویار (که البته نواقص زیادی هم داشت) تداوم نیافت و ارز ترجیحی دارو بازآفریده شد.

از سال ۱۳۹۷ تا کنون صنعت داروی کشور درگیر بحران و چالش است؛ سیاست‌های ارزی به نحوی ایجاد و اجرا می‌شوند که صنعت همواره درگیر چرخه مخرب تخصیص ارز و رفع تعهد ارزی باشد. این چرخه مسوول مستقیم ایجاد رانت و تامین منافع سودجویان بوده و از همین روست که طرح دارویار (که البته نواقص زیادی هم داشت) تداوم نیافت و ارز ترجیحی دارو بازآفریده شد.
همین چرخه مخرب اثر مستقیم بر تراز تجاری داروی کشور نیز دارد. مادامی که ارزش واردات مواد اولیه و محصول بیش از ۲۰ برابر صادرات آن‌هاست، خودکفایی نود و چند درصدی‌مان با هر باد زمستانی جای خود را به کمبودهای دارویی می‌دهد.زیر پوسته‌ این بحران چه می‌گذرد؟ و ما از چه غافل شده‌ایم؟
حدود نیمی از کارخانه‌های دارویی کشور و به‌طور خاص بیش از ۷۰درصد بخش غیرخصوصی دچار فرسودگی هستند. رویکرد عملی که شاهد آن هستیم ظاهراً خروج تدریجی بخش‌های فرسوده و جایگزینی شرکت‌های جدید صنعت است. در مورد بخش خصوصی این سیاست مشروط براین می‌تواند درست باشد که مشوق‌های مالی و اعتباری باعث حرکت این بخش به سوی سرمایه‌گذاری در بخش‌های با فناوری بالا گردد.
اما در بخش غیرخصوصی، ادامه این سیاست به معنی کاهش ظرفیت تولیدی کشور در حوزه داروهای ژنریک با سرعت بالا می‌باشد.اثر آن علاوه بر تهدید اشتغال موجود، ناامنی دارویی کشور است چرا که این بخش عهده‌دار تولید دستوری داروهای پرمصرف روزمره با قیمت بسیار پایین است؛ این داروها را نه بخش خصوصی تولید می‌کند و نه واردکننده فوریتی به آن رغبت دارد و نه مورد علاقه حوزه قاچاق داروست.
توجه کنیم که این دسته داروها در امنیت روانی جامعه بسیار مهم‌تر هم هستند چرا که ممکن است برای درمان بیماری‌های صعب العلاج، فرصت تهیه دارو از خارج از کشور را داشته باشیم (منهای بار مالی آن) اما تب ۴۰ درجه یک کودک هرگز چنین فرصتی را به ما نمی دهد.
خوب است تا تب صنعت داروسازی از ۴۰ درجه بالاتر نرفته به فکر تیمار آن باشیم.