مطالب مرتبط
لووتین® شرکت داروسازی ابوریحان حاوی لووتیروکسین به صورت قرص روکشدار 50 و 100 میکروگرم در درمان کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) مورد استفاده قرار میگیرد. دوز شروع درمان به فاکتورهایی مانند سن، وزن بدن، وضعیت قلبی عروقی و داروهای مصرفی وابسته است. بنابراین لووتیروکسین را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف و از تغییر خود سرانه دوز آن خودداری نمایید.
غده تیروئید چیست و کجا قرار دارد؟
غده تیروئید یک عضو پروانهای شکل است که در قسمت تحتانی گردن و جلوی نای قرار دارد. این غده شامل دو قسمت است که به وسیله باریکهای از بافت، به یکدیگر متصل میشوند.
سلول های غده تیروئید سه ماده ترشحی مهم می سازند که تیروکسین T4 و تری یدوتیرونین T3 دو ماده ترشحی مهم این غده می باشند. تیروکسین به صورت ذخیره در تیروئید باقی می ماند و هر گاه مقدار هورمون در داخل خون خیلی کم شود، تیروئید برای جبران این کمبود، هورمون تیروکسین را آزاد و وارد خون میکند. این هورمون از طریق جریان خون به اندام ها و قسمتهای مختلف بدن انتقال می یابد. در بافت ها و اندام های بدن T4 به T3 تبدیل میشود و اعمال خود را انجام میدهد.
نقش غده تیروئید در بدن چیست؟
این غده بسیار کوچک اعمال بسیار مهمی را در بدن انجام می دهد و هورمونهایی تیروئیدی در بسیاری از اعمال و فرایندهای بدن نقش تعیینکنندهای دارد که عبارتند از:
- کنترل و تنظیم سوخت و ساز سلول های بدن
- رشد و تکامل روانی و جسمی
- رشد طبیعی مغز و تکامل سیستم عصبی
- نقش مهم در اعمال دفاعی بدن
- عملکرد تولید مثلی و اعمال دستگاه تناسلی
کم کاری تیروئید چیست؟
کم کاری تیروئید یعنی غده تیروئید قادر نیست به میزان کافی هورمون تیروئید برای فعالیت نرمال بدن تولید کند. بنابراین زمانی که میزان هورمون تیروئید در خون فردی کاهش یابد آن فرد دچار کم کاری تیروئید شده است.
علائم کم کاری تیروئید چیست؟
هر روز احساس خستگی میکنید؟ مشکل حافظه، اضافه شدن بی دلیل وزن، لرزش بدن یا ریزش مو دارید؟ اگر این نشانهها را دارید ممکن است غده تیروئیدتان مقصر باشد.
به طور کلی علائم کمکاری تیروئید عبارتند از:
- ضعف و خستگی
- افزایش وزن و یا دشواری کاهش وزن
- ضخیم شدن و خشکی موها
- ریزش مو
- خشکی، رنگ پریدگی و خشن شدن پوست
- عدم تحمل سرما
- گرفتگی عضلانی و درد عضلانی مکرر
- یبوست
- افسردگی
- تحریک پذیری
- اختلال حافظه
- سیکل قاعدگی غیر طبیعی
- کاهش میل جنسی
چه عاملی باعث شده است که من به کم کاری تیروئید مبتلا شوم؟
بیماری خود ایمنی هاشیموتو
در بدن بعضی از افراد سیستم ایمنی غده تیروئید را به عنوان مهاجم تلقی نموده و به آنها حمله میکند. به دنبال این مسئله سلولها و آنزیمهای کافی برای تهیه هورمون تیروئید به میزان کافی وجود نخواهد داشت و این موضوع در خانم ها بیشتر است.
جراحی تیروئید
در بعضی از بیماریهای تیروئید مثل وجود گره یا سرطان یا پرکاری تیروئید نیاز به انجام جراحی برای برداشتن قسمتی یا تمام تیروئید می باشد. چنانچه تمام سنج تیروئید خارج شود بیمار قطعاً دچار کم کاری تیروئید خواهد شد و چنانچه بخشی از تیروئید برداشته شود در آن صورت امکان ساخت هورمون تیروئید به میزان کافی وجود دارد.
دریافت ید رادیواکتیو
تعدادی از بیماران با شرح حال پرکاری تیروئید گواتر گره یا سرطان تیروئید با هدف تخریب تیروئید با ید رادیواکتیو درمان میشوند به علاوه افراد مبتلا به بیماری هوچکین لنفوم یا سرطانهای سر و گردن نیز با پرده های رادیواکتیو درمان می شوند. همه این بیماران به واسطهی درمان میتوانند بخشی یا تمام فعالیت تیروئید خود را از دست بدهند.
کم کاری تیروئید مادرزادی
تعدادی از نوزادان به هنگام تولد یا فاقد تیروئید یا تنها دارای بخشی از آن میباشند و یا اینکه تمام تیروئید یا بخشی از آن در جای دیگری از بدن غیر از جای طبیعی خود قرار دارد. در بعضی از نوزادان نیز سلولهای تیروئید یا آنزیمهای آن به طور طبیعی کار نمیکنند.
التهاب تیروئید
التهاب غده تیروئید معمولاً به علت حمله سیستم ایمنی بدن یا عفونتهای ویروسی اتفاق میافتد، به دنبال این اتفاق ذخایر هورمونی به داخل جریان خون تخلیه میشود و لذا میتواند باعث ایجاد علائم پرکاری تیروئید شود بعد از آن فعالیت تیروئید به تدریج کاهش مییابد.
کم کاری تیروئید چگونه تشخیص داده میشود؟
بررسی علائم
علائم کم کاری غده تیروئید تنها در این بیماری مشاهده نمیشود و بسیاری از این علائم در افرادی با بیماریهای دیگر نیز ممکن است دیده شود. یکی از راه هایی که می تواند کمک کننده باشد این است که آیا این علامت همیشه با شما بوده است یا احساس تغییری است که مدام در شما به وجود آمده است. علاوه بر معاینه غده تیروئید پزشک به دنبال علائمی مانند پوست خشک، تورم، کند شدن رفلکس ها و کاهش ضربان قلب می گردد.
تاریخچه پزشکی و فامیلی
شما باید موارد زیر را با پزشک خود در میان بگذارید:
- تغییراتی در سلامت شما با احساس کاهش در میزان فعالیت
- جراحی تیروئید که قبلا داشته اید.
- سابقه تابش اشعه رادیواکتیو به گردن برای درمان سرطان
- دریافت داروهایی که باعث کم کاری تیروئید می شوند مانند آمیودارون، لیتیم، اینترفرون آلفا اینترلوکین ۲ و احتمالاً تالیدومید
- سابقه ابتلاء افراد خانواده تان به بیماریهای تیروئید مانند کم کاری تیروئید
آزمایش خون
در تشخیص کم کاری تیروئید دو آزمایش مورد استفاده قرار می گیرد:
آزمایش TSH
مهمترین و حساسترین آزمایش برای تشخیص کم کاری تیروئید آزمایش TSH یا هورمون محرک تیروئید می باشد، TSH از غده هیپوفیز ترشح میشود و به غده تیروئید دستور فعالیت میدهد. وقتی میزان TSH در خون به طور غیرطبیعی بالا باشد یعنی تیروئید کم کار است. به عبارت دیگر بدن از غده تیروئید درخواست ساخت هورمون تیروئید بیشتری می کند زیرا میزان هورمون تیروئید در خون کافی نیست.
آزمایش T4
یکی از هورمونهایی که غده تیروئید تولید میکند هورمون T4 یا تیروکسین نام دارد. بیشترین میزان T4 موجود در خون به پروتئین متصل است و تنها یک تا دو درصد آن به صورت آزاد وجود دارد و میتواند وارد سلول های بدن شود. هنگامی که میزان این هورمون در خون کاهش مییابد به این معنی است که تیروئید کم کار شده است.
درمان کم کاری تیروئید چیست؟
درمان قطعی برای کم کاری تیروئید وجود ندارد و اکثر بیماران تا پایان عمر این بیماری را همراه دارند. البته در مورد برخی از بیماران مانند افرادی که به علت حمله ویروس دچار التهاب تیروئید می شوند و بیماران مبتلا به التهاب تیروئید پس از حاملگی کم کاری تیروئید درمان خواهد شد. کم کاری تیروئید ممکن است شدید یا خفیف باشد اگر فعالیت تیروئید کاملا کنترل شود علائم کم کاری تیروئید به خوبی متوقف شده و بهبود مییابد در اکثر بیمارانی که کم کاری تیروئید آنها برگشتپذیر نیست.
میتوان علائم آنها را به طور کامل کنترل کرد درمان با جایگزینی هورمون تیروئید و میزانی که تیروئید بیمار قادر به ساخت آن نیز امکان پذیر است با این کار سطح T4 و TSH به میزان طبیعی برمیگردد. بنابراین اگر غده تیروئید شما به درستی کار نمیکند جایگزین T4 میتواند میزان هورمون تیروئید و فعالیت بدن شما را طبیعی نماید. لذا قرصهای لووتیروکسین صناعی حاوی هورمون T4 دقیقاً مشابه با آنجا که غده تیروئید میسازد می باشند.
دوز مورد نیاز از داروی لووتین چطور تعیین می شود؟
دوز شروع دارو را پزشک بر اساس سن، جنس و سایر فاکتورهای هر بیمار تعیین می کند. پس از 6 تا 8 هفته از شروع درمان پزشک مجدد برای شما آزمایش خون بررسی TSH درخواست می کند تا بر اساس میان پاسخگویی بدن هر بیمار تنظیم دوز برایش انجام شود. پس از این که سطح هورمون های تیروئیدی پایدار گردید، هر شش ماه یک بار پزشک سطح هورمون های شما را چک می کند تا مطمئن شود هنوز روی دوز درست هستید.
قبل از شروع به مصرف لووتین چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟
برای اطمینان از بی خطر بودن این دارو برای شما، اگر تا به حال مشکلات زیر را داشته اید قبل از شروع درمان به پزشک خود اطلاع دهید:
- ندول تیروئید
- تیروئیدیت (التهاب غده تیروئید)
- حمله قلبی یا سکته مغزی
- ترومبوز و آمبولی یا اختلال لخته شدن خون
- دیابت (ممکن است داروی دیابت شما نیاز به بازتنظیم دوز داشته باشد)
- کم خونی
- پوکی استخوان یا تراکم معدنی استخوان کم
- اختلالات غده آدرنال
- مشکلات هیپوفیز
- آلرژی به هر غذا یا دارو
- سابقه پرتودرمانی نزدیک
- بیماری کلیوی
از زمان شروع مصرف لووتین چقدر طول میکشد تا علائم برطرف شود؟
برخی از بیماران در عرض ۱ تا ۲ هفته بعد از شروع درمان متوجه کاهش اندکی در علائم خود خواهند شد، اما پاسخ کامل متابولیسم بدن به درمان هورمون تیروئید و احساس بهبودی کامل، ممکن است نیازمند مدت زمان بیشتری باشد. مهم این است که مقدار صحیح از دارو مصرف گردد. اگر تنظیم دوز به درستی صورت نگیرد و بیمار دوز کافی دریافت نکند، ممکن است خستگی مفرط و یا برخی از سایر علائم کم کاری تیروئید همچنان ادامه یابد. از طرفی مصرف بیش از اندازه دارو نیز میتواند موجب علائم شایع پرکاری تیروئید، از جمله عصبی بودن، تپش قلب و بیخوابی شود. که در هر دو حالت احتیاج است که تنظیم دوز مجدد و درستی توسط پزشک صورت گیرد.
بهترین زمان برای مصرف لووتیروکسین چه زمانی است؟
بهترین زمان برای مصرف لووتیروکسین یا اول صبح با معده خالی یا شب قبل از خواب غذا چند ساعت بعد از خوردن شام یا حداقل یک ساعت قبل از غذا است. مصرف لووتیروکسین هر روز در زمان مشخصی برای حفظ سطح ثابت هورمون تیروئید مهم است.
در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز لووتین چه باید کرد؟
اگر یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. بهتر است هورمون تیروئید را با معده خالی، 1 ساعت قبل یا 4 ساعت بعد از غذا خوردن یا مصرف سایر داروها یا مکملهای غذایی مصرف کنید. اگر زمان زیادی از ساعت مقرر مصرف میگذرد، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. به خاطر دوز فراموش شده دوز بعدی را دو برابر نکنید.
در صورت مصرف بیش از حد چه باید کرد؟
مصرف بیش از حد میتواند کشنده باشد و بایستی سریعاً به بیمارستان مراجعه کرد. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل سردرد، گرفتگی عضلات پا، لرزش، احساس عصبی یا تحریک پذیری، درد قفسه سینه، تنگی نفس، تپش قلب، سکته مغزی و کما باشد.
هنگام استفاده از لووتیروکسین از چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
در مدت 1 ساعت پس از مصرف لووتیروکسین خوراکی از مصرف محصولات غذایی زیر خودداری کنید، در غیر این صورت دارو به اندازه کافی موثر نخواهد بود: شیر و لبنیات، آب گریپ فروت، هرگونه فرآورده حاوی سویا، بذر کتان، گردو و غذاهای پر فیبر.
همچنین مکملهای غذایی حاوی کلسیم و مکملهای آهن نیز با لووتیروکسین تداخل دارند و باید با حداقل فاصله 4 ساعته مصرف شوند.
لووتیروکسین با چه داروهایی تداخل دارد؟
برخی از داروها میتوانند بر سطح هورمون تیروئید شما تأثیر بگذارند و همچنین اثربخشی لووتیروکسین را کاهش دهند. اگر از هر یک از داروهای زیر استفاده میکنید، از مصرف آنها در 4 ساعت قبل یا 4 ساعت پس از مصرف لووتیروکسین خودداری کنید: سولامر، کلستیرامین، سوکرالفیت، کاهشدهندههای اسید معده (اس-اموپرازول، لانسوپرازول، امپرازول، رابپرازول) و آنتی اسیدهایی که حاوی آلومینیوم یا منیزیم هستند.
در مورد سایر داروهای خود با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص:
اورلیستات، فنوباربیتال، ریفامپین، کتامین، داروهای استروئیدی، داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتیلین یا ماپروتیلین، داروهای قلب یا فشار خون، داروهای دیابت، داروهای سرطان مانند ایماتینیب، رقیق کنندههای خون مثل وارفارین.
عوارض جانبی لووتیروکسین چیست؟
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک به لووتیروکسین: کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو، فوراً به مرکز درمانی مراجعه کنید.
لووتیروکسین ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند. اگر موارد زیر را دارید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد ناگهانی یا مشکل در حرکت باسن یا کمر یا مچ دست
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- درد قفسه سینه، دردی که به فک یا شانه گسترش مییابد
- خس خس سینه
- تب، غدد متورم، خارش، درد مفاصل
- حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
- قند خون بالا – افزایش تشنگی، افزایش ادرار، خشکی دهان و بوی میوه ای دهان
عوارض جانبی شایع لووتیروکسین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب، گرگرفتگی، افزایش تعریق
- خستگی
- بثورات پوستی، ریزش مو
- درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا نامنظم، تنگی نفس
- سردرد، گرفتگی عضلات پا، درد یا ضعف عضلانی
- لرزش، احساس عصبی یا تحریک پذیری، مشکلات خواب (بی خوابی)
- افزایش یا تغییر در اشتها
- کاهش یا افزایش وزن
- تغییرات در دوره های قاعدگی
برای کسب اطلاعات بیشتر و تخصصیتر در مورد لووتیروکسین کلیک کنید
چه اطلاعات دیگری باید بدانم؟
- به موقع آزمایشهای خو را انجام دهید و به پزشک معاج مراجعه کنید. پزشک آزمایشهای خاصی را برای بررسی پاسخ بدن شما به لووتیروکسین تجویز میکند.
- نام تجاری و نام ژنریک داروی خود را بیاموزید. بدون مشورت با پزشک یا داروساز برند دارو را تغییر ندهید. زیرا ماده موثره، مواد جانبی و فرمولاسیون برخی شرکتها اندکی با هم متفاوت هستند.
- فهرستی مکتوب از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه و همچنین مکملهای غذایی که مصرف میکنید داشته باشید. هر بار که به پزشک مراجعه می کنید یا در بیمارستان بستری میشوید، باید این لیست را همراه خود داشته باشید.
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به وب سایت اختصاصی لووتین به نشانی Levotin.com مراجعه فرمایید.
سلام .من دوماهه بخاطر کمککاری تیزویید لوتیروکسین ۵۰میخورم الان یکماهه بشدت بدنم سرد شده .وقتی قرص رو میخورم طپش قلب شدید .تعریق تهوع. صعف بی حالی و لرز ک کل روز انرژی ندارم و همش خوابم .ب دکتر گفتم توجهی نکرد .امروز نخوردم یکم بدتم سرد شد و بعد تموم .الان فقط یکم بی حالم .توی این دوماه هم ۱۲کیلو کم کردم
کاهش ضربان قلب به دلیل کم کاری تیروئید اتفاق می افتد و وقتی داروی لووتیروکسین مصرف میشود تازه ضربان قلب به حالت طبیعی می رسد که در ابتدا ممکن است بصورت تپش قلب خودش را نشان دهد.
چون بدن به ضربان قبلی عادت داشته، با شروع دارو ممکن است ضربان طبیعی خودش را بصورت تپش قلب نشان دهد.
با تنظیم شدن سطح هورمون لووتیروکسین در بدن این حالت به مرور درست می شود.
میزان این حالت به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری و اینکه بدن شما چقدر سریع به دارو واکنش نشان دهد، بستگی دارد.
بطور کلی این عوارض (تپش قلب، سردی بدن) بعد از ۶ تا ۸ هفته به حالت طبیعی برمی گردد.
کاهش وزن با مصرف قرص لووتیروکسین طبیعی است چرا که این دارو متابولیسم بدن را افزایش می دهد. با بهبود بیماری و رسیدن سطح هورمون های تیروئیدی به حالت پایدار، کاهش وزن متوقف می شود.
لطفا دارو را خودسرانه قطع نکنید.
توصیه می شود ۶ تا ۸ هفته بعد از مصرف قرص آزمایش TSH مجدد تکرار شود. اگر در بازه نرمال قرار داشت، شاید لازم باشد تنظیم دوز برای شما انجام شود مثلا قرص را نصف کرده و دوز ۲۵ میکروگرم روزانه برای شما مناسب باشد.