اهمیت کشورهای CIS در صادرات داروی ایران

ابوریحان به ۶ کشور این حوزه صادرات فعال دارد / جایگاه و اهمیت کشورهای CIS در صادرات داروی ایران

اتحادیه کشورهای مستقل یا همسود (CIS) در سال ۱۹۹۱ توسط روسیه و ۱۱ جمهوری دیگر که در گذشته، بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودند، تشکیل شد.
دلیل اصلی ایجاد این پیمان فرامنطقه‌ای حفظ روابط فرهنگی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی بود که قبلاً در شوروی وجود داشته است؛ دقیقا هنگامی‌که رهبران منتخب روسیه، اوکراین و بلاروس توافق‌نامه‌ی تشکیل یک انجمن جدید برای جایگزینی اتحادیه فروپاشیده جمهوری‌های سوسیالیستی اتحاد جماهیر شوروی را امضا کردند.
متعاقباً جمهوری‌های قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان، (آسیای میانه) جمهوری‌های ارمنستان، جمهوری آذربایجان و گرجستان و مولداوی (خاورمیانه) به این ۳ جمهوری اسلاوی پیوستند.
جمعیت این حوزه، در حدود ۲۴۰ میلیون نفر است. از بین این کشورها، ۶ کشور به همراه ایران، پیمان اقتصادی در زمینه فعالیت اقتصادی در اوراسیا را امضا کردند. حجم معاملات اتحادیه cis در حدود پنج هزار میلیارد دلار در سال است.

جمعیت این حوزه، در حدود ۲۴۰ میلیون نفر است. از بین این کشورها، ۶ کشور به همراه ایران، پیمان اقتصادی در زمینه فعالیت اقتصادی در اوراسیا را امضا کرده‌اند.
حجم معاملات اتحادیه cis در حدود ۵ هزار میلیارد دلار در سال است اما متاسفانه حجم معاملات ایران با اتحادیه CIS تنها در حدود یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار است. (به تفاوت فاحش این اعداد و ارقام خوب توجه کنید.)
مزایااعضای کشورهای CIS از امتیازات ویژه حمل‌ونقل ریلی، جاده‌ای و هوایی برخوردارند و همه این کشورها ۲۰٪ مالیات دریافت می‌کنند.
تجارت اصلی این حوزه نفت و گاز، زغال سنگ، فلزات سنگین، سنگ‌های قیمتی، و اورانیوم است.
مزایای اقتصادی صادرات به کشورهای عضو CIS در بخش انرژی، توسعه ترانزیت، به‌ویژه در کریدورهای شمالی-جنوبی و شرقی-غربی که در این منطقه تلاقی دارند و خدمات فنی و مهندسی قابل توجه است.
ظرفیت این کشورها در دو حوزه اصلی محصولات کشاورزی و معدنی است که به دلیل عدم دسترسی به آب‌های آزاد، بهترین فرصت را برای همراهی ایران برای انتقال محصولات خود به کشورهای نیمه غربی می‌بینند.
سه سال عضویت مشروط در قالب توافق‌نامه تجاری با اتحادیه اوراسیا فرصتی است که می‌تواند زمینه‌ساز پیوستن ایران به اتحادیه باشد.
اگرچه ۵ کشور روسیه، بلاروس، ارمنستان، قرقیزستان و قزاقستان – روابط تجاری منفردی با ایران دارند، اما در اینجا نیز ترازوها به سود روسیه سنگین می‌شوند.به‌همین دلیل، کارشناسان می‌گویند تسهیل تجارت و روابط تجاری مهم‌ترین هدف برای انعقاد این توافق‌نامه است که دو طرف تحت تحریم‌ها به دنبال دستیابی به آن هستند.
دو ظرفیت خاصقزاقستان یکی از کشورهای آسیای میانه است که در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا در بازی‌های سیاسی و اقتصادی منطقه نقشی بیشتر ایفا کند. تحقیقات بانک جهانی نشان می‌دهد اقتصاد قزاقستان به‌تازگی بهبود یافته و درآمد سرانه آن جهشی چشم‌افسا داشته است.
از طرف دیگر، این کشور یکی از کشورهای همسایه خزر است و بنابراین روابط دریایی آسان با ایران دارد. بهبود درآمد سرانه قزاقستان، همراه با دسترسی آسان جغرافیایی به ایران، نشان می‌دهد که یک بازار مصرف ارزشمند و مهم در نزدیکی مرزهای کشورمان وجود دارد.
ارمنستان به دارا بودن بازاری بکر و فرصت خوب تجارت مشهور است. این کشور به‌خاطر موقعیت خاصش به‌عنوان دروازه ورودی به اوراسیا، فرصتی خوب برای تاجران و تولیدکنندگان ایرانی به‌وجود آورده است.
همین مسئله و حجم معاملات ۳۵۰ میلیون دلاری بین ایران و ارمنستان در سال، باعث شده تا تاجران ایرانی با ورود به بازار کشور ارمنستان و از طریق این کشور به اوراسیا، در بسترهای مراوده‌ای با تاجران کشورهای اوراسیا، به حضوری خیلی فعال دست یابند و این نکته حائز اهمیت است.
چرا دارو نه؟از آنجا که بحث کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و توسعه صادرات محصولات پزشکی و دارویی‌محور از جمله دارو به کشورهای همسایه یکی از اولویت‌های اقتصاد کشور است و با توجه به افزایش همکاری و اقتصادی ایران با اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در تاکنون، متاسفانه صادرات دارویی به کشورهای این حوزه بسیار کم و در مقایسه با سایر آمار، نزدیک به صفر است. ( طبق مقاله منتشره در ماهنامه بررسی بازرگانی، شهریور ۱۴۰۱، در بین ۲۰ قلم کالای صادراتی نخست ایران به این کشورها، دارو هیچ جایگاهی ندارد!)
می‌توان به نیکی دریافت که کیفیت بالای داروهای تولید داخل از یک سو و نیاز روزافزون بیش از ۲۰۰ میلیون جمعیت کشورهای CIS به خدمات و محصولات دارو، اهمیت تسهیل و گسترش بازاهای هدف داروی ایران را به این منطقه استراتژیک بیشتر و بیشتر می‌کند.
راهکارها:

اصلاح روندها و ارائه صدور مجوزهای صادراتی در کوتاه‌ترین زمان

تسهیل تخصیص ارز و کمک به ایجاد ارتباطات اثربخش

کمک به ایجاد ارتباطات اثربخش و رایزنی در کشورهای منطقه

همکاری بیشتر بخش دولتی و خصوصی و فعال شدن اتاق‌های ایران

کاهش موانع تعرفه‌ای در قالب ارایه انواع طرح‌های تعرفه ترجیحی

آشنایی علمی و عملی با فرهنگ و پتانسیل‌های اقتصادی اوراسیا

همفکری و توجیه رایزنان بازرگانی و اقتصادی ایران در آن کشورها

برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای دارویی و شناساندن ظرفیت ایران

توسعه زیرساخت حمل و نقل محصولات دارویی و…