فرتیژست چیست؟

شیاف فرتیژست از دسته پروژستین‌ها حاوی 200 و 400 میلی‌گرم پروژسترون است که در فرمولاسیون آن از پروژسترون میکرونیزه استفاده شده است که هم به صورت شیاف واژینال (مهبلی) و هم به صورت شیاف رکتال (مقعدی) قابلیت مصرف دارد.

موارد مصرف شیاف فرتیژست چیست؟

شیاف پروژسترون کاربردهای درمانی متفاوتی دارد که اصلی‌ترین آن حفظ بارداری در مادرانی است که خطر تهدید به سقط بالایی دارند. فرتیژست برای حفظ بارداری بعد از روش‌های کمک باروری مثل IVF (لقاح آزمایشگاهی) و ART (فناوری کمک باروری) توسط پزشک متخصص تجویز می‌گردد. همچنین در سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و سندرم پیش از قاعدگی (PMS) تجویز می‌شود.

فرتیژست با چه مکانیسمی باعث کاهش خطر سقط جنین و حفظ بارداری می‌شود؟

وجود هورمون پروژسترون برای باروری و ادامه بارداری ضروری است. پروژسترون باعث سهولت اتصال تخمک بارور شده به جداره رحم در ابتدای بارداری می‌شود و به حفظ بارداری کمک می‌کند.

مزایای شیاف فرتیژست چیست؟

از مزایای شیاف فرتیژست ابوریحان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پایه چرب فرمولاسیون: استفاده از پایه چرب در فرمولاسیون شیاف، استفاده از آن را برای بیمار راحت‌تر کرده است به نحوی که شیاف به محض ورود به بدن به راحتی ذوب شده و جذب می‌شود.
• پوشش آلومینیومی بسته بندی: پوشش آلومینیومی در صنعت داروسازی یک از بهترین پوشش‌ها محسوب می‌شود که از فرآورده در برابر آسیب‌های محیطی جلوگیری کرده و پایداری محصول را بهبود می‌بخشد.

کیفیت اثربخشی شیاف فرتیژست در چه حد است؟

در یک طرح طحیقاتی که در مرکز نباروری اصفهان انجام شد و نتایج آن به تایید وزارت بهداشت ایران رسید، حلالیت و آزادسازی شیاف فرتیژست با برند اصلی یعنی شیاف سیکلوژست مورد مقایسه قرار گرفت و طبق نتایج این مطالعه بین آزادسازی و حلالیت شیاف فرتیژست با داروی مرجع سیکلوژست تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.

مقایسه حلالیت و آزادسازی شیاف فرتیژست با برند اصلی

طریقه مصرف شیاف فرتیژست چگونه است؟

200 میلی گرم تا حداکثر 400 میلی گرم دو بار در روز به صورت شیاف در واژن یا مقعد استفاده می‌گردد. دوز دقیق و نحوه ارجح مصرف را پزشک متخصص مشخص می‌کند.

نحوه استعمال واژینال شیاف پروژسترون

برای استعمال واژینال شیاف فرتیژست (از جلو) ابتدا دست‌ها را با آب و صابون و ناحیه خارجی واژن را با آب بشویید پس از شستشو به آرامی ناحیه‌ واژن خود را با دستمال خشک نمائید. در دو حالت ایستاده یا درازکش می‌توانید استعمال شیاف را انجام دهید.

در حالت ایستاده پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید و یک پای خود را بر روی سطح نسبتا بلندی قرار دهید، در حالت خوابیده به پشت دراز بکشید و پاهای خود را در شکم جمع کنید. بعد از انتخاب پوزیشن بدن، شیاف را از پوشش آلومینیومی خارج کنید و با دست عامل خود نگه دارید (مراقب ذوب شدن شیاف باشید) سپس با یک دست دیگر لبه‌های واژن (لابیا) را باز کنید و شیاف را در دهانه واژن قرار داده و آن را به آرامی به داخل فشار دهید و نهایتا دست خود را از واژن بیرون آورید.

اگر از اپلیکاتور استفاده می‌کنید دقت کنید که این وسیله یکبار مصرف است. بهتر است بعد از استعمال شیاف حداقل به مدت یک ربع دراز بکشید تا از جذب خوب دارو اطمینان حاصل پیدا کنید و نشت آن به خارج را به حداقل برسانید.

نحوه استعمال مقعدی شیاف پروژسترون

برای استعمال شیاف فرتیژست از طریق مقعد (از پشت) نیز ابتدا دست‌ها و سپس ناحیه مقعدی را با آب و صابون شستشو دهید. می‌توانید در حالت ایستاده یک پای خود را روی سطح نسبتا بلندی قرار دهید یا همچنین می‌توانید به پشت دراز بکشید و یک پای خود را کمی به سمت شکم خم کرده و پای دیگر را صاف قرار دهید.

بعد از انتخاب پوزیشن بدن، شیاف را از پوشش آلومینیومی خارج کنید و با دست عامل در دهانه اسفنگتر خارجی مقعد قرار داده و آن را به آرامی به اندازه بیش از یک بند انگشت به داخل فشار دهید و نهایتا دست خود را از مقعد بیرون آورید. بهتر است بعد از استعمال شیاف دراز بکشید با پاهای جمع بشینید.

کدام نحوه استعمال بهتر است؟ واژینال یا مقعدی؟

نحوه دقیق استعمال شیاف فرتیژست توسط پزشک معالج مشخص می‌شود اما به طور کلی هر کدام از روش‌های استعمال در مواردی بر دیگری رجحان دارد.

مواردی که استفاده واژینال ارجح است:

• التهاب کولون
• بی‌اختیاری مدفوع

مواردی که استفاده رکتال ارجح است:

• پس از زایمان
• عفونت‌های اداری
• التهاب مثانه

در صورت فراموش کردن استعمال شیاف فرتیژست چه کار باید کرد؟

اگر استعمال یک دوز از شیاف پروژسترون را فراموش کردید در اسرع وقت آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک زمان مصرف دوز دوم شده‌اید از دو برابر کردن دوز مصرفی خودداری کنید.

در چه مواردی نباید از شیاف فرتیژست استفاده کرد؟

• حساسیت به پروژستین‌ها و سایر اجزای تشکیل دهنده دارو
• مشکلات شدید کبدی
• سرطان پستان
• اختلالات پورفیری
• لخته شدن خون در پاها یا ریه ها
• سقط جنین
• حدس پزشک مبنی بر باقی ماندن برخی اجزای بارداری در رحم
• بارداری خارج از رحمی

چه اقدامات احتیاطی در حین مصرف شیاف فرتیژست باید صورت گیرد؟

چنانچه در حین مصرف شیاف پروژسترون هر یک از موارد زیر مشاهده کردید به پزشک معالج اطلاع دهید:

درد جناغ یا قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی یا خلط خونی متعاقب سرفه، سردرد شدید یا استفراغ، گیجی و منگی، تغییر در قدرت بینایی یا گفتار و ضعف یا بی حسی بازو.

در هنگام مصرف این دارو، سایر شیاف‌های واژینال نباید استفاده شود.

آیا مصرف شیاف فرتیژست در دوران بارداری و شیردهی مجاز و بی‌خطر است؟

مصرف شیاف فرتیژست در دوران بارداری برای مادرانی که نیاز به پروژسترون بیشتری دارند، قابل مصرف است. اما در دوران شیردهی با توجه به ترشح دارو در شیر مادر به جز در موارد خاص با تشخیص متخصص، نباید استفاده گردد.

آیا می‌توان هنگام استفاده از شیاف فرتیژست رابطه جنسی داشت؟

رابطه جنسی واژینال (نزدیکی از طریق مهبل)

نزدیکی واژینال در طول مدت استعمال شیاف فرتیژست از طریق واژن، با رعایت تدابیر لازم مانعی ندارد. از نزدیکی با فاصله زمانی کم پس از استعمال واژینال شیاف فرتیژست باید پرهیز کرد. اگرچه اثر تداخلی بر عملکرد دارو ایجاد نمی‌شود اما به خاطر جابجا شدن و بیرون کشیده شدن شیاف، ممکن است اثربخشی آن کاهش یابد. بهترین زمان استفاده از این شیاف چند ساعت پس از نزدیکی است.

رابطه جنسی انال (نزدیکی از طریق مقعد)

در مورد رابطه جنسی مقعدی در زمان مصرف شیاف فرتیژست از طریق مقعد (استعمال رکتال) نیز نکاتی که در مورد جماع واژینال ذکر شد صدق می‌کند. هرچند که به خاطر مخاطرات بهداشتی توصیه کلی پرهیز از نزدیکی مقعدی است.

عوارض احتمالی شیاف فرتیژست چیست؟

عوارض شایع شامل نفخ، درد شکم، یبوست، خواب آلودگی، خستگی، گر گرفتگی، درد در ناحیه پستان‌ها می‌باشد.