در بیماری اندومتریوز تکه‌هایی از اندومتر (بافت رحم) در سایر مناطق لگن مثل تخمدان یافت می‌شود. این تکه‌های بافتی به هورمون‌های سیکل قاعدگی پاسخ می‌دهند و طی روزهای قاعدگی خونریزی می‌کنند.
از آنجایی که این خون قادر به خارج شدن نیست و موجب تحریک بافت‌های اطراف می‌شود، ایجاد درد میکند و بعد از مدتی باعث ایجاد اسکار و کیست می‌شود.
شیوع اندومتریوز چقدر است؟
6 تا 10 درصد بانوان به این بیماری مبتلا هستند. این بیماری در زنان سیاه پوست و زنان با سابقه بارداری موفق شیوع کمتری دارد.
اندومتریوز به چه علت ایجاد می‌شود؟
علت واقعی اندومتریوز مشخص نیست. ولی فرضیه‌های متعددی در این باره وجود دارد. یک فرضیه این است که بافت‌هایی که در دوران قاعدگی ریزش کرده ولی از بدن خارج نشده‌اند از طریق لوله‌های فالوپ به محوطه لگن هدایت شده و به رشد خود ادامه می‌دهد.
ریسک‌فاکتورها:
- سن بین ۲۵ تا ۴۰ سال
- سابقه خانوادگی
- عدم سابقه بارداری
- سابقه اختلالات قاعدگی
اندومتریوز چه علائمی دارد؟
بر اساس اینکه محل ضایعه اندومتریوز کجا باشد بیمار علائم متفاوتی دارد:
- در رحم سبب خونریزی شدید و غیرعادی
- در تخمدان سبب قاعدگی دردناک
- در صفاق سبب درد در حین مقاربت
- در دیواره بین واژن و رکتوم سبب ناباروری
- در روده سبب تهوع، درد هنگام دفع، خونریزی از رکتوم و انسداد روده
- در کولون سبب درد شکمی
- در مثانه سبب درد پهلو، خون در ادرار، ورم کلیه و ورم مجاری ادراری می‌شود.
بنابراین علیرغم مشکل بودن تشخیص این بیماری، به دلیل مشکلات عدیده‌ای که برای بیمار ایجاد میکند، حتما باید درمان شود.
عوارض اندومتریوز چیست؟
اندومتریوز شایع‌ترین علت دیسمنوره ثانویه، درد و ناراحتی در دوران قاعدگی می‌باشد و می‌تواند باعث خونریزی شدید یا نامنظم، درد در ناحیه لگن، درد هنگام مقاربت و نازایی شود. برخلاف دیسمنوره اولیه که در طول قاعدگی رخ می‌دهد درد ناشی از اندومتریوز در هر زمانی از سیکل ممکن است اتفاق بیفتد.
تفاوت اندومتریوز با آدنومیوز چیست؟
بزرگترین تفاوت این دو بیماری تفاوت در محل رشد بافت اندومتر است. در بیماری اندومتریوز بافت اندومتر در خارج از رحم رشد میکند و همانطور که گفته شد ممکن است تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، جداره‌های اطراف لگن یا روده را درگیر کند. اما در آدنومیوز بافت اندومتر به میومتر (لایه عضلانی بیرون رحم) نفوذ میکند.
آیا اندومتریوز قابل پیشگیری است؟
از آنجا که هنوز هیچ علت قطعی برای این بیماری وجود ندارد، راه پیشگیری مشخصی هم برای این بیماری ذکر نشده است ولی توصیه کلی بر اصلاح سبک زندگی است.
تشخیص اندومتریوز با چه روش‌هایی صورت می‌گیرد؟
- سوابق پزشکی
- معاینه فیزیکی
- سونوگرافی
- لاپاراسکوپی
چه داروهایی در درمان اندومتریوز ممکن است تجویز شود؟
درمان‌های دارویی متفاوتی برای اندومتریوز وجود دارد که شامل:
- NSAID ها مثل ایبوپروفن و مفنامیک اسید
- داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی
- هورمون‌های آزادکننده گنادوتروپین
- دانازول
- مشتقات پروژستین‌ها مثل داینوژست
جهت کسب اطلاعات در مورد قرص‌های ضدبارداری می‌توانید به مقاله مروری بر قرص‌های ضد بارداری خوراکی مراجعه کنید
داروی دینوول با نام ژنریک دینوژست در کاهش شدت علائم و مدیریت عوارض اندومتریوز تجویز می‌شود
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد داروی داینوژست به مطلب دینوول چیست مراجعه فرمایید.
آیا از عمل جراحی در درمان این بیماری استفاده می‌شود؟
لاپاراسکوپی و لیزر
لاپاراسکوپی علاوه بر استفاده تشخیصی برای درمان نیز استفاده می‌شود. یک جراح برای توقف رشد و یا سوزاندن یا بخار کردن بافت اندومتریوز، سوراخ‌های کوچکی در شکم بیمار ایجاد میکند. از لیزر نیز برای از بین بردن این بافت استفاده می‌شود.
هیسترکتومی (حذف کامل رحم)
به ندرت، در صورتی که سایر روش‌های درمانی جواب ندهند، متخصص زنان ممکن است به عنوان آخرین راه هیسترکتومی را توصیه کند. در طی برداشتن کامل رحم، رحم و دهانه رحم برداشته می‌شوند. تخمدان ها نیز حذف می‌شوند، زیرا باعث تولید استروژن و در نتیجه رشد بافت اندومتر می‌شوند.
پیش آگهی اندومتریوز چطور است؟
با اینکه این بیماری درمان قطعی ندارد اما اگر زود تشخیص داده شود، نتیجه درمان خوب خواهد بود. در اغلب زنان، درمان‌های دارویی و جراحی‌های کمتر تهاجمی می‌تواند درد را تا حدود زیادی تخفیف دهد.
حتی بدون درمان نیز اغلب زنان مبتلا به فرم خفیف می‌توانند باردار شوند. نازایی در زنانی که به فرم متوسط تا شدید مبتلا هستند نیز با درمان دارویی و جراحی لاپراسکوپیک تا حدودی حل می‌شود و این افراد می‌توانند باردار شوند. بعد از بارداری علائم تخفیف مییابند و بعد از یائسگی نیز اغلب علائم از بین می‌رود.
سلام ۴۸ ساله هستم حدود سه ماهه که خونریزی شدید دارم دکتر برام مفنامیک اسید وبروندکر تجویز کرد سونوگرافی کیست در تخمدان وضخامت ۱۸ونیم دیواره رحم رو نشون داده .داروهارو مصرف میکنم اما خونریزی م قطع نشده ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
ضخامت رحم زیاد هست و احتمال عدم قطع خونریزی به این دلیل می باشد. اگر بعد از اتمام دوره درمان بهتر نشدید، هر نوع خونریزی بدون علت در بازه سنی شما باید مورد بررسی قرار بگیرد. توصیه این است که مجدد به پزشک مراجعه نمایید.
سلام من ۳۶سالم مجرد وباکره هستم ضخامت دیواره رحمی ۱۹ نشون داده خونریزیم قطع شده دکتر برام بروندکر ومتفورمین ویه کپسول ترنسید تجویز کرد .یا اینکه خونریزیم قطع شده ولی درد در ناحیه بدنم خیلی دارم انگاریدنم میخاد از جا در بیاد .وهمش حس میکنم ادرارم میاد ولی وقتی دستشویی میرم ن هیچ ادرارس ندارم وبدنم بشدت درد میکنه لطفا جوابمو بدین
سلام به شما دوست عزیز
علائمی که بابت دفع ادرار اشاره میکنید علائم عفونت ادراری هست که نیاز به معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص و آزمایش کشت ادرار داره، در صورت مشخص شدن عفونت، باید آنتی بیوتیک مناسب دریافت کنید.
در صورتی که عفونت ادراری منفی باشد، ممکن است ضایعات اندومتریوز در ناحیه مثانه رشد کرده و باعث درد و سایر علائم شده که برای اثبات نیاز به سونوگرافی هست.