آییرابان حاوی 2.5 یا 5 میلی‌گرم آپیکسابان است که جدیدترین نسل داروهای ضد انعقاد خوراکی (NOACs) می‌باشد که جهت پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، جلوگیری از بروز سکته‌های قلبی و مغزی در بیماران مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی غیردریچه‌ای، درمان و کاهش ریسک عود مجدد ترومبوز (ترومبوز عروق انتهایی (DVT) و آمبولی ریوی (PE)) استفاده می‌شود.
آپیکسابان مزایای مهمی نسبت به سایر داروهای ضدانعقادی دارد. این مزایا باعث شده است که مصرف این دارو در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش باشد و در بسیاری از بیماران جایگزین داروهای پیشین شده است.
مکانسیم اثر آپیکسابان چیست؟!
آپیکسابان مهار کننده انتخابی فاکتور Xa است که با مهار انتخابی و برگشت‌پذیر جایگاه فعال فاکتور Xa بدون نیاز به آنتی ترومبین III فعال شدن پلاکت‌ها را مهار می‌سازد. هرچند که آپیکسابان اثر مستقیمی بر تجمع پلاکتی ندارد، اما سبب مهار تجمع پلاکتی ناشی از ترومبین می‌گردد. آپیکسابان با مهار فاکتور Xa، سبب کاهش تولید ترومبین و گسترش لخته می‌شود.
آپیرابان برای چه مواردی مصرف می‌شود؟!
- پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی
- پیشگیری از بروز سکته‌های قلبی و مغزی در افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (AF) غیردریچه‌ای
- پیشگیری از ترومبوآمبولی وریدی بعد از عمل جراحی تعویض مفصل لگن و زانو
- درمان و کاهش ریسک عود مجدد ترومبوز عروق انتهایی (DVT) و آمبولی ریوی (PE)
مزایای آپیرابان نسبت به سایر داروهای مشابه چیست؟!
- عدم نیاز به پایش فاکتورهای انعقادی خون مثل PT، PTT و INR
- تداخلات دارویی و غذایی بسیار ناچیز
- جذب خوراکی سریع
- کاهش ریسک بروز عارضه جانبی و خونریزی های شدید نسبت به داروهای ضد انعقاد پیشین مثل ریواروکسابان
- انتخاب اول در بیماران کلیوی
نحوه مصرف آپیرابان به چه شکل است؟!
دوز دقیق و نحوه مصرف دقیق و مدت درمان را پزشک مشخص می‌کند. اما به صورت کلی دوز مصرفی معمول آپیکسابان، ۵ میلی گرم دو مرتبه در روز می‌باشد. در صورت سن بالای ۸۰ سال، وزن کمتر از ۶۰ کیلوگرم و یا کراتینین سرم بیشتر از ۱.۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر ، دوز دارو به ۲.۵ میلی‌گرم دو مرتبه در روز کاهش می‌یابد. همچنین دوز دارو در افرادی که در معرض ریسک لخته شدن خون قرار دارند یا در گذشته نزدیک سابقه لخته خون دارند 2.5 میلی‌گرم روزی دو مرتبه و در افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو یا لگن انجام داده به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت اول پس از عمل جراحی روزی 2.5 میلی‌گرم دو مرتبه در روز می‌باشد.
در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز چکار باید کرد؟!
اگر یک دوز مصرفی را فراموش کردید، دوز فراموش شده را هرچه سریعتر مصرف کنید، مگر آنکه زمان مصرف دوز بعدی شده باشد. در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو، از 2 برابر کردن آن در نوبت بعدی خودداری کنید.
در صورت مصرف بیش از دوز تجویزی چکار باید کرد؟!
از آنجایی که آپیکسابان ریسک خونریزی را افزایش می‌دهد در صورت مصرف دوز بالای این دارو باید سریعا با پزشک تماس گرفت.
تغییر دارو از وارفارین به آپیرابان چگونه صورت می‌گیرد؟!
ابتدا یابد به مدت چند روز وارفارین قطع گردد سپس درمان با آپیرابان شروع شود. پزشک به منظور بررسی سرعت لخته شدن خون یک آزمایش خون را تجویز خواهد کرد و به این ترتیب در خصوص زمان دقیق شروع مصرف آپیرابان تصمیم می‌گیرد.
آیا می‌توان به صورت ناگهانی مصرف آپیرابان را قطع کرد؟!
این کار نباید بدون مشورت با پزشک معالج صورت گیرد. قطع ناگهانی آپیرابان خطر لخته شدن خون یا سکته‌های مغزی و قلبی را افزایش می‌دهد.
آپیرابان در چه مواردی نباید مصرف شود؟!
- بیماران با خونریزی فعال
- افراد دارای حساسیت نسبت به دارو و مواد جانبی آن
- مصرف داروی وارفارین یا انکوسپارین
آیا در حین مصرف آپیرابان می‌توان از داروهای مسکن و ضد درد استفاده کرد؟!
مصرف داروهای حاوی آسپرین یا ایبوپروفن به همراه آپیکسابان بدون تجویز پزشک مجاز نیست زیرا خطر بروز خونریزی را افزایش می‌دهند. برای انتخاب مسکن مناسب حتما با پزشک خود مشورت کنید.
آیا در حین مصرف آپیرابان می‌توان از انواع مکمل‌های غذایی استفاده کرد؟!
برخی مکمل‌های غذایی که حاوی مقادیر بالایی از ویتامین K1 یا اسیدهای چرب امگا-3، ویتامین E، گل راعی، زنجبیل، سیر و چای سبز هستند بر روند انعقاد خون اثرگذارند، حتما قبل از مصرف این مکمل‌ها به پزشک خود اطلاع دهید.
آیا مصرف آپیرابان در روند امور دندانپزشکی یا عمل‌های جراحی اختلال ایجاد می‌کند؟!
به دلیل افزایش احتمال خونریزی حتما قبل از امور دندانپزشکی یا هر گونه عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک خود را از مصرف آپیکسابان مطلع سازید تا اگر لازم است مصرف دارو را زیر نظر پزشک قطع کنید.
آیا مصرف آپیرابان در دوران بارداری مجاز است؟!
خیر. اگر در حال حاضر باردار هستید یا قصد اقدام برای بارداری دارید به دلیل نامعلوم بودن اثر آپیکسابان بر روی جنین باید حتما پزشک خود را مطلع سازید.
آیا مصرف آپیرابان در دوران شیردهی مجاز است؟!
خیر. به دلیل ناشناختانه بودن ترشح مولکول آپیکسابان در شیر مادر اگر به کودک شیرخوار شیر می‌دهید بایستی قبل از دریافت این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی آپیکسابان چیست؟!
داروهایی که خطر ابتلا به خونریزی را افزایش می‌دهند: آسپرین، وارفارین، مصرف طولانی مدت داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن)، هپارین، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین و یا نوراپی نفرین (مانند فلوکستین، سرترالین و …)
داروهایی که اثر آپیرابان را کم می‌کنند: ریفامپین، کاربامازپین، فنی توئین
داروهای زیر اثر آپیرابان را افزایش می‌دهند: کتوکونازول، ایتراکونازول، کلاریترومایسین، ریتوناویر
تداخلات غذایی آپیکسابان چیست؟!
تداخلات غذایی آپیکسابان نسبت به داروهای مشابه بسیار ناچیز است. تنها در صورت مصرف مقادیر بالای گریپ فروت احتمال تداخل وجود دارد.
عوارض جانبی آپیکسابان چیست؟!
هر فرآورده دارویی در کنار اثرات درمانی ممکن است برخی عوارض جانبی را نیز به دنبال داشته باشد. شایع‌ترین عارضه آن خونریزی سریع از قبیل خون دماغ و تشدید خونریزی قاعدگی، خونریزی و کبودی لثه است. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر، با پزشک خود تماس بگیرید: درد قفسه سینه یا تنگی نفس، تورم صورت یا زبان، مشکل تنفس یا خفگی، احساس سرگیجه یا ضعف.
برای اطلاعات بیشتر در مورد داروی آپیکسابان می‌توانید به وب‌سایت اختصاصی آپیرابان مراجعه کنید